Przekwitanie - objawy u mężczyzn i kobiet. W jakim wieku

Dodano: 21-03-2019 | Aktualizacja: 18-09-2024
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Menopauza i andropauza – to naturalne procesy, które zachodzą w ciele kobiety i mężczyzny około 50. roku życia. Wiele jest podobnych objawów męskiego i żeńskiego przekwitania, ale podstawowa różnica polega na tym, że andropauza nie dotyka całej męskiej populacji, a skupia się na tych, którzy prowadzą niezdrowy styl życia, natomiast menopauza dotyczy każdej dojrzałej kobiety, bez względu na styl życia i zdrowie.

Przekwitanie – w jakim wieku się go spodziewać, czy to problem tylko kobiet, czy każdy ma takie same objawy? Odpowiedzi na te pytania wydają się być banalnie proste, ale tylko teoretycznie. Utarło się bowiem bardzo silne przekonanie, że przekwitanie to typowo kobiecy problem związany z upływającym czasem i wygasaniem pewnych funkcji w organizmie. Tymczasem mimo wielu różnic w tym, jak starzeje się ciało kobiety i mężczyzny, można uznać, że przekwitanie dotyka obojga płci – u kobiet ten czas nazywany jest menopauzą, u panów andropauzą. Jeden i drugi stan jest sporym wyzwaniem i wymaga innego podejścia do pacjenta.

Sprawdź ofertę: Leki na menopauzę dostępne online

Światowa Organizacja Zdrowia uznała, że wiedza na ten temat jest niedostateczna, dlatego zdecydowała, że co roku 18 października obchodzony jest Światowy Dzień Menopauzy i Andropauzy. Ma on uświadomić wszystkim osobom to, jakie zdrowotne skutki niesie za są spadek hormonów płciowych u kobiet i mężczyzn, jakie problemy zdrowotne wiążą się z przekwitaniem i jak można sobie z nimi radzić. 

Zobacz też: Dieta w menopauzie. Co jeść w okresie klimakterium?

Przekwitanie u mężczyzn

Bardzo często dolegliwości na jakie uskarżają się dojrzali panowie mają związek z męskim przekwitaniem, czyli andropauzą. Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy u panów około 50. roku życia (u niektórych jeszcze później) dochodzi do obniżenia produkcji hormonów androgennych: testosteronu i dehydroepiandrosteronu, a także hormonu wzrostu i melatoniny. Przekwitanie u mężczyzn nie przebiega tak gwałtownie, jak przekwitanie kobiet, u niektórych objawy nie są nawet w ogóle odczuwane, dlatego andropauza to wciąż temat mniej upowszechniony, a przez niektórych nawet negowany.

Tymczasem męskie przekwitanie to realny problem, który pojawia się najczęściej u panów, którzy prowadzą niehigieniczny tryb życia i są nałogowymi palaczami, nadużywają alkoholu, nie przestrzegają zasad zdrowego żywienia, nie wysypiają się, nie mają czasu na odpoczynek, stronią od aktywności fizycznej. Przekwitanie daje o sobie znać częściej pacjentom chorym na cukrzycę, miażdżycę, nadciśnienie i osób z podwyższonym poziomem cholesterolu.

Przekwitanie u mężczyzn - objawy

Menopauza u mężczyzn tym różni się od klimakterium u kobiet, że nie wszyscy panowie odczuwają skutki zaburzeń hormonalnych związanych ze starzeniem się organizmu w jednakowy sposób. Średnio przyjmuje się, że charakterystyczne objawy przekwitania u mężczyzn występują u:

  • 10-20 proc. mężczyzn w wieku pomiędzy 50. a 60. rokiem życia,
  • 20- 30 proc. mężczyzn pomiędzy 60. a 70. rokiem życia,
  • 30-40 proc. mężczyzn w ósmej dekadzie życia,
  • połowy mężczyzn po 80. roku życia.

Przekwitanie mężczyzn może objawiać się dolegliwościami somatycznymi (bóle, osłabienie organizmu, zaburzenia snu, zaburzenia apetytu), psychicznymi (kłopoty z koncentracją, wahania nastroju, stany depresyjne), naczyniowo-ruchowymi (nadmierna potliwość, uderzenia gorąca, kołatanie serca), a także seksualnymi (kłopoty z erekcją, osłabieniem libido).

W trakcie przekwitania zmniejsza się też masa mięśniowa i kostna, zwiększa się za to otyłość brzuszna. Wraz z andropauzą u mężczyzn może pojawić się miażdżyca, choroba wieńcowa, cukrzyca, osteoporoza, nadciśnienie, przedwczesny wytrysk. U niektórych panów andropauzie towarzyszy przerzedzenie owłosienia, a także spadek naturalnej odporności organizmu. 

Zobacz artykuł:

Domowe sposoby na menopauzę - naturalne leki i preparaty

Przekwitanie u mężczyzn - leki

Leczenie męskiej menopauzy polega na uzupełnianiu poziomu testosteronu lub podawaniu pacjentom substancji stymulującej produkcję testosteronu w jądrach (tzw. gonadotropiny kosmówkowej). W przypadku problemów z erekcją kuracja może polegać na podawaniu leków wazoaktywnych do ciał jamistych penisa i inhibitorów fosfodiesterazy. Pomocne będą również ziołowe preparaty, które łagodzą objawy andropauzy, takie jak preparaty z żeń-szeniem i buzdygankiem ziemnym, tragankiem chińskim, miłorzębem japońskim, l-argininą, cynkiem, selenem oraz witaminą E. Są to jednak preparaty nielicencjonowane i  nie ma dostatecznych badań, by udowodnić ich skuteczność statystycznie. Dodatkowo niektóre z tych preparatów mogą wpływać na działanie innych ważnych leków np. acenokumarol oraz leki przeciwkrzepliwe.

Przekwitanie u kobiet

Przekwitanie kobiet wiąże się z trwałym zahamowaniem pracy jajników, które produkują żeńskie hormony płciowe, zwane estrogenami. Według Światowej Organizacji Zdrowia menopauza występuje zwykle u kobiet między 44. a 56. rokiem życia i trwa średnio 4 lata. 

Podobnie, jak w przypadku andropauzy na wcześniejsze pojawienie się menopauzy mają wpływ stan zdrowia kobiety i jakość jej życia. Menopauza pojawi się szybciej w wyniku stresu, złej diety, palenia papierosów, zażywania leków obniżających poziom estrogenów, chorób takich, jak: cukrzyca, choroby układu immunologicznego. Menopauzę przyspiesza też chemioterapia, terapia promieniowaniem i operacja usunięcie jajników.

Przekwitanie u kobiety objawy

Pierwszym sygnałem, że organizm przygotowuje się do menopauzy jest skracanie się cyklu miesiączkowego. Wahania hormonalne sprawiają, że między miesiączkami mogą pojawić się plamienia. Z czasem kobieta przestaje miesiączkować w ogóle i może odczuwać typowe objawy menopauzy, czyli:

  • nadmierną potliwość,
  • uderzenia gorąca
  • silne bóle piersi,
  • bóle w podbrzuszu i pleców,
  • obrzęki i bóle kończyn dolnych,
  • zwiększone ciśnienie krwi,
  • bóle głowy,
  • zawroty głowy.

Charakterystyczny dla tego okresu jest także stan ogólnego zmęczenia, przyrost tkanki tłuszczowej, osłabienie libido, suchość pochwy i skłonność do infekcji intymnych, nietrzymanie moczu, rozwój nadmiernego owłosienia.

Menopauza to także trudny moment dla kobiecej psychiki. Pojawiają się zmiany nastroju, zaburzenia snu i koncentracji. Szacuje się, że zaburzenia depresyjne dotykają nawet 57 procent kobiet w okresie menopauzy.

W końcowym etapie przekwitania całkowicie zanika podstawowa funkcja jajników, co daje pewien stan równowagi hormonalnej, kobieta staje się jednak wtedy narażona na osteoporozę i choroby układu krążenia.

Sprawdź: Przedwczesna menopauza - objawy, przyczyny, leczenie

Test na przekwitanie

W Polsce można już kupić test, za pomocą którego można sprawdzić, czy organizm wszedł już w okres menopauzy. Test opiera się na podobnej zasadzie działania, jak test ciążowy. Wystarczy kilka kropel porannego moczu umieszczonego na płytce testu i można sprawdzić obecność hormonu folikulotropowego (FSH). To hormon, który pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i wydzielanie estrogenów w jajnikach. W czasie menopauzy obserwuje się podwyższony poziom FSH we krwi i w moczu.

Tymczasem pomocny w rozpoznaniu andropauzy jest tzw. test diagnostyczny, który składa się z 10 pytań. Jeśli na pytania od 1 do 7 odpowiedź brzmi twierdząco, andropauza jest bardzo prawdopodobna. Oto pytania:

  1. Czy obserwuje Pan spadek popędu płciowego?
  2. Czy odczuwa Pan brak energii?
  3. Czy obserwuje Pan spadek siły mięśniowej lub obniżenie odporności na wysiłek fizyczny?
  4. Czy odnotował Pan spadek zadowolenia z życia?
  5. Czy obniżył się Pana wzrost?
  6. Czy jest Pan smutny i/lub w złym humorze?
  7. Czy wzwody członka są słabsze?
  8. Czy zauważył Pan ostatnio obniżenie aktywności ruchowej?
  9. Czy chce się Panu spać po obfitym posiłku (obiedzie)?
  10. Czy miał Pan ostatnio trudności w wykonywaniu pracy zawodowej?

Dla pewności warto jeszcze wykonać badanie krwi i oznaczyć w nim poziomu całkowitego testosteronu. W zależności od norm danego laboratorium jeśli np. poziom jest niższy niż 350 ng/dL mamy do czynienia z przekwitaniem u mężczyzny.

Czytaj również: Witaminy i minerały dla kobiet w okresie menopauzy


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.