Krwiomocz czyli krew w moczu. Czy zawsze musi oznaczać chorobę i jaki ma na to wpływ dieta?

Dodano: 21-03-2019 | Aktualizacja: 05-09-2024
Autor: Bartek Raducha
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Krwiomocz, krew w moczu, hematuria – różnie można nazwać sytuację, w której mocz zaczyna mieć czerwony lub ciemny odcień.

Jedno jest pewne: krwiomocz nie występuje sam z siebie, ale jest objawem jakiejś choroby.

Może towarzyszyć wielu z nich (od ostrego zapalenia pęcherza do nowotworów); czasem pojawia się też u kobiet w ciąży (przez zmiany hormonalne w organizmie).

Nie zmienia to faktu, że czerwony odcień moczu nadaje też… na przykład wypity sok z buraków.

Jednak jeśli to ani sok, ani żadne barwniki w jedzeniu, to krwiomocz może oznaczać, że z organizmem, a najczęściej układem moczowym, dzieje się coś złego.

I warto skontaktować się z lekarzem.

Jednak pozostaje zadać sobie kilka istotnych pytań o sam krwiomocz.

Kiedy występuje, kogo może dotknąć i czy zawsze musi oznaczać, że chorujesz?

 

Kiedy mocz jest czerwony: czym jest krwiomocz i jak go rozpoznać?

Krwiomocz, nazywany precyzyjniej hematurią (według klasyfikacji ICD-10: N02 – nawracający; R31 – nieokreślony), to nic innego jak czerwone krwinki (erytrocyty) w moczu w ilości widocznym gołym okiem.

Mówi się wtedy o makrohematurii (czyli o krwiomoczu makroskopowym – widocznym gołym okiem); jeśli już widzisz krew w moczu oznacza to, że na każdy litr moczu przypada co najmniej 0,4 ml krwi.

Mocz jest wtedy nieprzejrzysty, ciemny i ma delikatnie czerwony odcień. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się w nim skrzepy.

Jednak nie zawsze te krwinki muszą być widoczne; gdy ich ilość jest bardzo mała, mówi się wtedy o krwinkomoczu (pojawiają się 3 krwinki w „polu widzenia”).

Krwinkomocz  (nazywany mądrze erytrocyturią) nie jest uważany za nic niepokojącego, zwłaszcza że da się go stwierdzić dopiero przy badaniu moczu.

Mówi się wtedy o wystąpieniu mikrohematurii (czyli krwiomoczu mikroskopowym – niewidocznym gołym okiem).

Krwinkomocz może być on oznaką rozwijania się chorób: na przykład kamicy nerkowej, kłębuszkowego zapalenia nerek lub zapalenia układu moczowego.

Jeśli wyniki badania moczu wskazują, że w polu widzenia są krwinki, warto spytać lekarza co to może oznaczać (chociaż najprawdopodobniej lekarz sam się do tego odniesie przy omawianiu wyników).

 

Nie boli, ale na czerwono – skąd bierze się krwiomocz i o czym może świadczyć?

Krwiomocz jaki taki nie jest chorobą – jest za to bardzo ważnym objawem wielu chorób.

Może pojawić się raz lub nawracać – niezależnie od częstotliwości: musisz skorzystać z konsultacji medycznej.

Jeśli zgłaszasz się z takim problemem do lekarza, to pierwszą rzeczą, jaką Ci zaleci (poza przeprowadzeniem wywiadu), będzie kompleksowe badanie moczu (w tym posiew moczu).

Na jego podstawie lekarz będzie mógł precyzyjniej określić co się dzieje z Twoim organizmem oraz jakie badania trzeba przeprowadzić, żeby określić jednoznacznie czego objawem jest krew w Twoim moczu.

Krwiomocz najczęściej jest objawem choroby. Najczęściej towarzyszy tym chorobom:

  • różnego rodzaju zakażeniom układu moczowego (np. zapaleniu pęcherza moczowego, zapaleniu układu moczowego, itp.) – może się wtedy pojawić też ból przy oddawaniu moczu i inne objawy charakterystyczne dla tych infekcji;
  • kamicy nerkowej (zwłaszcza gdy kamień uszkodził któreś z naczyń krwionośnych wewnątrz nerki lub przemieszcza się w moczowodzie i uszkadza go) – towarzyszy jej bardzo często przenikliwy ból nerek, który jest dla wielu chorych jednoznacznym objawem kamicy;
  • odmiedniczkowemu zapaleniu nerek (które jest powodowane przez bakterie, które dostały się do nerek z pęcherza moczowego);
  • kłębuszkowemu zapaleniu nerek;
  • gruźlicy nerek (czyli rozwinięcie się wirusa gruźlicy w nerkach; może rozwinąć się w gruźlicę pęcherza moczowego);
  • chorobom gruczołu krokowego (prostaty – przerostu, zmian nowotworowych, itp. – najczęściej u mężczyzn po 50. roku życia);
  • urazom mechanicznym nerek lub jakiegokolwiek elementu układu moczowego (po uderzeniach, pęknięciu, itp.);
  • zawałowi nerki (czyli poważnym problemom z dopływem krwi do nerki);
  • polipom i brodawczakom pęcherza moczowego;
  • torbielom na nerkach;
  • chorobom nowotworowym układu moczowego;
  • krew w moczu może pojawić się również po bardzo dużym wysiłku.

 

Krwiomocz może się też pojawić przy innych chorobach – niezwiązanych bezpośrednio z układem moczowym (chorobom wątroby, zapaleniem naczyń, hemofilią, itp.) lub po zabiegach (biopsji prostaty, cewnikowaniu lub cytoskopii).

Co ważne, krwiomocz pojawia się też u osób z pasożytami w układzie moczowym (jednak można to zdiagnozowac na podstawie osobnych badań).

Może też świadczyć o zmianach w gospodarce hormonalnej – na przykład podczas ciąży.

Jak widzisz – powodów pojawienia się krwiomoczu jest dużo, a to, że towarzyszy on innym chorobom pokazuje jak ważna są dodatkowe badania, które pomogą określić powód.

Ważne: jeśli poza krwiomoczem pojawia się silny ból w okolicy lędźwiowej lub wymioty – należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Te objawy mogą wskazywać na kolkę nerkową, którą jak najszybciej trzeba skonsultować z lekarzem.

U kobiet, w ciąży, u dzieci, u mężczyzn – dlaczego pojawia się krwiomocz?

Chociaż krwiomocz może towarzyszyć miesiączce (wtedy krew w moczu pochodzi z macicy, nie nerki), to u niektórych kobiet może świadczyć o rozwoju endometriozy.

Jest to choroba, która polega na oderwaniu się fragmentu błony śluzowej macicy; wtedy okresowi towarzyszy również ból przy oddawaniu moczu, pieczenie okolic intymnych oraz – wspomniany krwiomocz.

Czasem krwiomocz może pojawić się po seksie, jednak wtedy może być objawem zapalenia pęcherza (które może być wywołane przez różne bakterie czy wirusy).

Podczas ciąży pojawia się bardzo dużo zmian hormonalnych w organizmie kobiety – również hormonalnych.

Mogą one wpływać na działanie układu moczowego i nerek, a co za tym idzie – dawać objawy w postaci krwiomoczu.

Jeśli jesteś w ciąży i zauważysz u siebie krew w moczu – koniecznie skonsultuj to z lekarzem (i to jak najszybciej).

U dzieci krwiomocz może świadczyć również o pojawieniu się guza Wilmsa – zmiany nowotworowej występującej na nerkach dzieci (większość przypadków w wieku poniżej 7 lat).

Z kolei jeśli krwiomocz pojawi się u mężczyzn to, poza typowymi chorobami, może świadczyć o problemach z prostatą (nowotworach, zapaleniach, przeroście) lub o złamaniu prącia.

W przypadku tych typowo „męskich” chorób objawiających się krwiomoczem najczęściej pojawia się też problem z oddawaniem moczu i pieczenie.

 

Co mogą powiedzieć badania: diagnostyka i określanie jednoznacznej przyczyny krwiomoczu

Badania moczu i nawet najdokładniejszy wywiad lekarski nie zawsze pozwolą określić jednoznacznego powodu pojawienia się krwiomoczu.

Lekarz może pójść wtedy w badania w kierunku chorób nowotworowych lub autoimmunologicznych.

Nie jest to przyjemna świadomość, jednak warto poddać się kompleksowym badaniom – między innymi po to, żeby zająć się leczeniem choroby wywołującej krwiomocz.

Lekarz może zalecić dodatkowe badania – takie jak USG jamy brzusznej, rentgen jamy brzusznej czy dalszą diagnostykę u urologa, nefrologa lub ginekologa.

 

Lubisz buraki lub rabarbar? Może Ci się wydawać, że pojawił się krwiomocz

Czerwony lub ciemny odcień moczu nie zawsze musi oznaczać krwiomoczu.

Zmianę koloru uryny powoduje wiele rzeczy.

Na przykład picie małej ilości wody może powodować zmianę koloru moczu na ciemniejszy.

Jednak za pojawienie się czerwonego odcienia może odpowiadać też to, co jest.

Zjedzenie buraków (na przykład wypicie surowego soku), rabarbaru lub rydzów może sprawić, że kolor moczu też będzie czerwony.

Podobnie jest z niektórymi rodzajami leków (np. senes, ryfampicyna).

Warto wtedy upewnić się, czy to na pewno objaw choroby, a nie tego, co jesz.

 

Czy trzeba leczyć objawy – leczenie krwiomoczu

Jak wspomniałem: krwiomocz jest objawem choroby, nie chorobą samą w sobie.

Oznacza to, że gdy lekarz zidentyfikuje chorobę powodującą zmianę koloru moczu, będzie mógł przepisać leczenie, które pomoże Ci pozbyć się tego problemu.

A przy okazji – krwiomoczu.

W zależności od tego, jaka choroba powoduje ten objaw – leczenie będzie inne.

Na przykład przy zapaleniu pęcherza, najczęściej powodowanym przez bakterie Escherichia Coli, zaleca się antybiotyk na zapalenie pęcherza.

Jedno jest pewne: leczenie choroby wywołującej krwiomocz wymaga terapii przepisanej przez konkretnego lekarza.

Czyli trudno mówić o „domowych sposobach na krwiomocz”; lepiej skupić się na leczeniu konkretnej choroby powodującej ten objaw i dopytać lekarza o sposoby na złagodzenie towarzyszących objawów.

Jeśli potrzebujesz internetowej konsultacji medycznej w zakresie chorób układu moczowego (w szczególności – zapalenia pęcherza) – warto skorzystać z oferty przychodni online Dimedic.


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.