Dna moczanowa – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Dodano: 09-03-2022 | Aktualizacja: 02-09-2024
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Dna moczanowa to choroba cywilizacyjna ujawniająca się w postaci ostrego zapalenia stawów.

Może mieć charakter pierwotny lub wtórny, a leczona jest przede wszystkim za pomocą farmakologii, i odpowiedniej diety.

A jak w ogóle dochodzi do powstania dny moczanowej?

Czym może grozić długoletnie zaniedbanie objawów choroby?

I czego unikać, chorując na dnę moczanową?

Co to jest dna moczanowa? Przyczyny powstawania choroby – hiperurykemia

Dna moczanowa to choroba cywilizacyjna o kilku nazwach.

Zwana jest:

  • artretyzm, ponieważ bardzo często wiąże się z ostrym zapaleniem stawów,
  • podagra, gdy obejmuje duże palce u stóp,
  • skaza moczanowa,
  • choroba bogatych ludzi (dawniej).

 

Określenie „choroba bogatych ludzi” było używane w przeszłości i odnosiło się do osób zamożnych, których styl życia charakteryzował się nadmiernym spożyciem alkoholu, niską aktywnością fizyczną i spożywaniem dużej ilości mięsa, co znacznie wpływało na rozwój choroby.

Co dokładnie powoduje tę chorobę i czy to tylko jedzenie nadmiernych ilości mięsa oraz mało ruchu?

Dnę moczanową powoduje odkładanie się złogów kwasu moczowego (w stawach, czy więzadłach), a to z kolej wiąże się ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego we krwi, które nazywane jest hiperurykemią.

Kwas moczowy w organizmie człowieka bierze udział w procesie metabolizmu i jest wydalany razem z moczem, a jego niewielka cześć wraz z kałem.

Jeśli kwas moczowy nie zostanie wydalony i zostanie w Twoim organizmie, doprowadzi to do hiperurykemi.

Hiperurykemia może pojawiać się z kilku powodów. W wyniku:

  • nasilonej produkcji kwasu moczowego,
  • niedostatecznego wydalania kwasu moczowego,
  • nadmiernej produkcja kwasu moczowego przy jednoczesnym zmniejszonym jego wydalaniu.

 

To właśnie hiperurykemia może być jedną z przyczyn powstania dny moczanowej.

I tutaj warto dodać, że dna moczanowa (ICD-10: M10) może mieć charakter pierwotny lub wtórny.

Hiperurykemia będzie należała do pierwotnego podłoża choroby.

Jeśli dna moczanowa powstała w wyniku współistnienia innych chorób tj. np. niewydolności nerek, nadciśnienia tętniczego, łuszczycy czy białaczki – wtedy mowa o wtórnym podłożu choroby. 

Nie wyklucza się także, że przyczyną choroby może być przyjmowanie niektórych leków.

Dodatkowo możliwość wystąpienia choroby mogą zwiększać czynniki takie jak:

  • genetyka, ponieważ czynniki genetyczne odpowiadają za około 60% zmienności poziomu kwasu moczowego,
  • wiek,
  • spożywanie alkoholu,
  • odwodnienie (zwłaszcza regularne),
  • i inne.

Wiesz już, co to jest dna moczanowa i co ją powoduje. A jakie są jej objawy?

 

Jak rozpoznać dnę moczanową – objawy. Czym grozi przewlekła dna moczanowa?

Dna moczanowa objawia się zwykle ostrym zapaleniem stawów, które daje o sobie znak w postaci zaczerwienienia, tkliwości i obrzęku w obrębie stawu.

Stawami dotkniętymi chorobą najczęściej są.:

  • staw skokowy,
  • staw śródstopno-paliczkowy (u podstawy dużego palca u stopy),
  • staw kolanowy,
  • ale może też obejmować każdy inny staw.

 

Choroba może ujawnić się regularnie w postaci bólu stawów, który zwykle mija po czterech dniach. Taki ból pojawia się w nocy i jest mniej odczuwalny w dzień w momencie, gdy się ruszasz.

Dodatkowym objawem choroby może być wtedy zmęczenie lub gorączka, a skóra wokół stawu staje się napięta, błyszcząca i łuszczy się.

Napad dny moczanowej może wystąpić:

  • po spożyciu dużej ilości alkoholu,
  • po przebytym urazie lub zabiegu operacyjnym,
  • po przyjęciu niektórych leków.

 

Nieleczony może trwać od kilku godzin do nawet dwóch tygodni.

A długoletnie zaniedbanie choroby może prowadzić do jej przewlekłej postaci.

Objawy przewlekłej dny moczanowej są spowodowane odkładającymi się przez lata kryształami moczanu sodu, które w postaci złogów doprowadzają do zniszczenia chrząstek i nasad kostnych.

Długoletnie zaniedbanie choroby może prowadzić także do:

  • niepełnosprawności,
  • zniekształcenia stawów,
  • powstanie guzków dnawych (które mogą zająć np. narządy wewnętrzne i naciskać na nerwy),
  • kamicy nerkowej.

 

Jak więc szybko rozpoznać dnę moczanową?

Przede wszystkim po występujących objawach i badaniach diagnostycznych. Są to m.in.:

  • badania stężenia kwasu moczowego we krwi,
  • analiza płynu stawowego pod mikroskopem,
  • RTG i USG stawów.

Kto może zlecić takie badania?

Wczesną diagnostykę oraz monitorowanie leczenia powinien prowadzić twój lekarz rodzinny, zaś szereg badań, zabiegów i planowanie dalszego postępowania – lekarz reumatolog.

A jak w takim razie leczyć chorobę?

 

Dna moczanowa – farmakologia i dieta w leczeniu dny moczanowej

Leczenie dny moczanowej opiera się przede wszystkim na łagodzeniu objawów tj. uśmierzeniu bólu, oraz unikaniu sytuacji, w których stężenie kwasu moczowego w organizmie może rosnąć.

Dlatego w leczeniu dny moczanowej często przepisuje się leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne. 

Leki stosowane przy dnie moczanowej to m.in.:

  • kolchicyna,
  • ibuprofen,
  • naproksen,
  • diklofenak,
  • ketoprofen,.
  •  

 

Osobom cierpiącym na z nawracające napady dny moczanowej zapisuje się inhibitory oksydazy ksantynowej lub leki urykozuryczne w celu zapobiegania dalszym atakom. 

Nie bez znaczenia pozostaje leczenie chorób współwystępujących takich jak otyłość, nadciśnienie czy choroby nerek.

W leczeniu dny moczanowej duże znaczenie ma także stosowana dieta.

Dieta osób chorujących na dnę moczanową powinna koncentrować się na:

  • wykluczeniu spożycia alkoholu,
  • rezygnacja z produktów bogatych w związki purynowe takich jak podroby, wieprzowina dziczyzna, niektóre ryby morskie,ale także szpinak, herbata, kawa, czy kakao,
  • nie zaleca się także spożywania ostrych przypraw i potraw.

A dlaczego osoby chorujące na dnę moczanową powinny stosować dietę ubogopurynową?

Puryny to związki organiczne, które w procesie metabolizmu są przekształcane w kwas moczowy. Hiperurykemia, czyli w wielu przypadkach – przyczyna powstawania dny moczanowej, pojawia się właśnie na skutek zaburzonego metabolizmu puryn.

W kontekście diety, ważne jest także regularne spożywanie posiłków.

Jadłospis powinien być zbilansowany, bogaty w owoce, warzywa i witaminy.

Do picia należy wybierać wodę oraz zioła takie jak skrzyp, pokrzywa czy rumianek.

Do zmiany stylu życia należeć będzie włączenie aktywności fizycznej i rezygnacja z używek – zwłaszcza z palenia papierosów.

 

Dnę moczanową można wyleczyć, jeżeli w porę zgłosisz się do lekarza i rozpoczniesz leczenie.

Pamiętaj, że dna moczanowa może być chorobą śmiertelną lub powodować inwalidztwo.

Podstawą leczenia jest zmiana stylu życia i nawyków żywieniowych, a także przyjmowanie odpowiednio dobranych leków.

W porę rozpoznana i leczona choroba może rokować całkowitym zaprzestaniem przyjmowania leków


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.